Allergieën & intoleranties: de grote verwarring
Steeds meer mensen hebben last van allergieën en intoleranties. "Ik ben lactose-intolerant ", "Ik ben gluten-intolerant " … Niemand die nog opkijkt als hij dit hoort. Maar waarom is dit plots zo'n probleem in de westerse landen? De vervuiling, verwerkt voedsel vol additieven, onevenwichtige darmflora, antibiotica, … Er zijn veel factoren die deze snelle evolutie verklaren. Ben je lactose- of glutenintolerant? Of allergisch voor één of meer voedingsmiddelen? We zien door de bomen vaak het bos niet meer. En toch verschilt een allergie in veel opzichten van intolerantie. Laten we eens kijken hoe 👇
Een allergie is op veel vlakken anders dan intolerantie, ook al kunnen we zowel intolerant als allergisch zijn voor hetzelfde voedingsmiddel, zoals melk.
De mechanismen achter die fenomenen zijn nogal verschillend, dus dit vraagt om een woordje uitleg.
Allergie: een overactief immuunsysteem
Een allergie wekt een reactie van ons immuunsysteem op. Dat gebeurt ofwel meteen na het eten van een voedingsmiddel of pas enkele uren later. De symptomen zijn zeer uiteenlopend en gaan van bijvoorbeeld een lopende neus, astma, eczeem, bindvliesontsteking en jeuk tot een zwelling van de tong, lippen of keel. In sommige gevallen kan zo'n reactie heel ernstig zijn. Ons afweersysteem komt in opstand tegen bepaalde voedingsmiddelen die voor de gemiddelde mens volkomen onschadelijk zijn. Er treedt een soms compleet overdreven ontstekingsreactie op in contact met een vreemd lichaam dat ons eigen lichaam normaal gezien zou moeten kunnen verdragen. Een allergeen, hoe klein de hoeveelheid ook, kan een allergie opwekken die in zeldzame gevallen kan ontaarden in een anafylactische shock (een onmiddellijke en heel ernstige allergische reactie).
Voorkomen is beter dan genezen
Om de consument te informeren, moeten verschillende allergenen op het etiket van voeding worden vermeld. Denk maar aan gluten, schaaldieren, eieren, vis, weekdieren, pinda's, soja, melk, noten, selderij, mosterd, lupine, sulfieten en sesamzaad.
Een paar tips om je beter te voelen
Als je wilt voorkomen dat je immuunsysteem bij het minste op hol slaat, zul je die allergenen moeten vermijden. Om precies te weten waar je allergisch voor bent, zal je dokter een bloedonderzoek moeten laten uitvoeren.
Maar je kunt de situatie ook actief verbeteren door je voedsel goed te kauwen om de vertering te verbeteren en je darmbarrière te versterken. Want als jouw darmen een zeef zijn, wat we het 'leaky gut syndrome' noemen (of een lekkende darm), heb je meer kans op allergieën.
Ook nuttig om te weten: bepaalde micronutriënten zoals vitamine C, magnesium en omega 3-vetzuren temperen de capriolen van je opstandige lichaam.
Intolerantie: er rommelt wat in je darmen
Heb je veel last van een opgeblazen gevoel, winderigheid, buikpijn, diarree of aanhoudende constipatie? Je darmen kwellen je, je bent altijd moe en lijdt aan migraine, gewrichtspijn of een troebel hoofd?
Een voedselintolerantie activeert de mechanismen van het immuunsysteem niet. Hier gaat het om een slechte vertering van voedingsstoffen door een tekort aan enzymen, die kleine 'schaartjes' die het ingenomen voedsel in micro-moleculen knipt zodat ze door het darmslijmvlies kunnen worden opgenomen.
Om erachter te komen welke indringer je leven vergalt, zul je de verdachte voedingsmiddelen gedurende enkele dagen één voor één moeten vermijden om te zien of er iets verandert in je lichaam.
De bekendste is de intolerantie voor lactose, de melksuiker die bestaat uit glucose- en galactosemoleculen die aan elkaar kleven. Er is maar één enzym dat ze kan scheiden, en dat is lactase. Bij gebrek daaraan zal dit glucose-galactoseduo het je flink lastig maken.
Gluten: cereal killer of zondebok?
Gluten heeft geen goede naam. Is gluten dan echt zo'n pretbederver? Want het is wel dankzij gluten dat brood zo'n mooie, luchtige structuur krijgt. Gluten zit van nature in tarwe, gerst, haver, kamut, spelt en rogge. Je vindt het ook terug in de ingrediëntenlijst van sommige verwerkte voedingsmiddelen, omdat het technologische voordelen heeft.
Moet we het echt volledig verbannen van ons bord? Sommige mensen voelen zich veel beter als ze gluten vermijden. Maar het volledig van ons menu schrappen, is misschien wat overdreven. Geef de voorkeur aan speltpasta of ouderwets graanbrood, gemaakt volgens de zuivere baktraditie. Een eet alles met mate.
Enkel coeliakie, een chronische intolerantie voor gluten, vraagt om een strenge selectie in granen die gluten bevatten.
Allergie of intolerantie? Het is heel belangrijk om de bron van je kwalen te vinden zodat je je snel weer beter voelt en van het leven kunt genieten. Aarzel niet om een gezondheidsprofessional te vragen hoe je je immuunsysteem of spijsverteringsstelsel kunt kalmeren met een aangepast dieet.
Vond je dit artikel leuk?
Neem de tijd om te klikken om uw mening met ons te delen en maak onze volgende artikelen nog relevanter voor uw behoeften.